ارزیابی میزان ناتوانی و عوامل مرتبط در سالمندان شهرستان کیار در سال 1391

چکیده سابقه و هدف: همانند کشورهای درحال توسعه، در ایران به دلیل وجود دگرگونی‌های جمعیت‌شناختی واپیدمیولوژیک، ناتوانی و هزینه‌های بهداشتی آن روز به روز در حال افزایش است. این در حالی است که گزارشات، روند نزولی ناتوانی در کشورهای توسعه یافته را نشان می‌دهد. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان ناتوانی و برخی عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهرستان کیار انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی بر یک نمونه‌ی 350 نفری از سالمندان 65 سال و بالاتر شهرستان کیار انجام شد. برای جمع‌آوری اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده شد: الف) پرسشنامه‌ی پژوهشگر ساخته دربرگیرنده‌ی سؤالات دموگرافیک و زمینه‌ای، ب) پرسشنامه‌ی 36 سؤالی پایا و روا WHODASII. هر فرد می‌توانست نمره‌ای بین صفر تا 144 کسب کند. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی، تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: 9/58 درصد واحدهای پژوهش را مردان تشکیل دادند. 6/24 درصد سالمندان به تنهایی زندگی می‌کردند. 1/27 سالمندان، سیگار و مواد مخدر استفاده می‌کردند. بیشتر آنها بی‌سواد بوده یا دارای سواد ابتدایی بودند. بیش از دو سوم، فاقد فعالیت منظم بدنی بودند. 1/70 درصد، ناتوانی کم و خیلی کم و 3/2 درصد، ناتوانی شدید داشتند. ارتباط معنی‌داری بین شدت ناتوانی با سن، جنس، شیوه‌ی زندگی، نیاز به کمک، وضعیت تأهل، اعتیاد، فعالیت منظم بدنی، سطح سواد و ابتلا به چند بیماری مشاهده شد. نتیجه‌گیری: سالمندان مطالعه‌ی حاضر در مقایسه با سایر کشورها، از ناتوانی کمتری برخوردار بودند اما با توجه به روند افزایش جمعیت سالمندان، توجه به سلامت و کاهش ناتوانی آنان ضروری است. بیشتر بودن شدت ناتوانی در زنان و افراد کم‌سواد، ضرورت توجه به این گروه آسیب‌پذیر را نشان می‌دهد.